Oyunlar
Oyunlar
Popüler eğlence kavramları günümüzde teknolojik gelişmeler ve yeniliklerle beraber hızlı bir değişim sürecine giriyor. Teknolojinin insan hayatına getirdiği değişiklikler sonucunda, insanlar eğlenmek için de teknolojinin imkânlarından faydalanmaktan geri kalmıyorlar. Bu gelişmelere verilecek en güzel örnek ise bilgisayar oyunları… Günümüzde artık hemen her yaştaki insanın farklı amaçlarla oynamayı tercih ettiği bilgisayar oyunları, insanların hayatlarında vazgeçilmez olma yolunda emin adımlarla ilerliyor. Gerek günlük yaşamın getirdiği stresten kurtulup kendini sanal âlemin kollarına bırakmanın rahatlığını yaşamak, gerekse boş zamanını değerlendirecek birer aktivite olarak, amaç her ne olursa olsun, oyunların hayatımızdaki yerini görmezden gelmek imkânsız.Bilgisayar oyunları 70’li yılların sonlarında Space Invader’ın açtığı kapıdan eğlence dünyamıza girmeye başlamış, 90’lı yıllardaki bilgisayar ve grafik teknolojilerindeki baş döndürücü gelişmelerin neticesinde de müthiş bir popülarite kazanarak, eğlence dünyasının vazgeçilmezi haline gelmişlerdir. Bunun sonucunda da oyunların pek çok kullanım alanı olduğunu söylemek mümkün. Tabii etkili ve doğru kullanılması koşuluyla. Günümüzde, okullardan askeriyeye iş dünyasından sağlığa kadar, daha birçok alanda kullanılmakta.
Bugün bilgisayar oyunları, potansiyel gücü nedeniyle pek çok ülkenin devlet politikalarına girmiş ve stratejik ürün olarak kabul edilmiş durumda.
Teknolojinin getirdiği kolaylıklar ve yenilikler, günümüz insanını hızla yeni bir çağ olan oyun çağına itmekte. Üç boyutlu grafik desteği sayesinde gerçek dünyanın görselliğini ve realitesini aratmayan sanal dünyalar, artık çoktan, saatlerimizi geçirdiğimiz, kendimizi gerçek yaşamdan soyutlayıp, içerisinde bulunmaktan büyük haz aldığımız yeni dünyamız oldu.
Bilgisayar oyunları üzerine yapılan çalışmalar sonucunda, uygun bilgisayar oyunlarının, özellikle çocukların kişisel gelişimleri, öğrenme durumları, eleştirel düşünmeleri, yaratıcılıkları, kavramsal öğrenmeleri gibi birçok konuda olumlu etkiler oluşturduğu belirlenmiştir. 21. yüzyılda temel hedeflerden biri, yaşam boyu öğrenmenin gerçekleştirilmesidir. Bu noktadan hareketle, her yaş ve sektörden kişiye, eğlenerek öğrenme imkânının yer ve zaman bağımlı olmadan sunulması ve teknolojinin tüm imkânlarını kullanarak sağlanacak etkin öğrenme ortamlarının yaratılması kritik bir önem kazanmaktadır.
Bütün bunların aksine, bilgisayar oyunlarının doğru kullanımlarının dışında özellikle genç yaştaki bireyler için ciddi bir tehlike oluşturduğu da bilinen bir gerçektir. Oyunların bağımlılıktan, sosyal hayattan kopmaya, propaganda aleti olarak kullanılmasından çocukların bir çok konuda suistimal edilmesine kadar pek çok farklı konuda zararları olabilir.
Oyunlar ve Riskleri
Bağımlılık
Bilgisayarda veya İnternet ortamında oynanan oyunlar özellikle çocuklar üzerinde bağımlılık yapabiliyor. Akademik başarılar, aileler ve arkadaşlar ile olan ilişkiler zayıflayabiliyor ve çocuklar/gençler sanal dünyadaki oyun gruplarında çevrimiçi arkadaşlar ile (birbirlerini gerçekte tanımasalar da) çok daha fazla zaman geçirmeye başlayabiliyorlar. Özellikle de gece geç saatlerde, ebeveynleri yattıktan sonra saatlerce ekran başında dünyanın dört bir yanındaki sanal arkadaşlar ile çevrimiçi oyun oynayabiliyorlar.
Bu gibi durumlarda bilgisayarın evin ortak bir kullanım alanına konması en başta alınacak önlemlerden birisi. Böylelikle, ebeveynler çocuklarının kendi yaşlarına uygun oyunları oynadıklarından da emin olabilirler.
Erken davranın, bugünden gelecek için önleminizi alın!
Erken yaşlardan itibaren çocuğunuzun dengeli bir şekilde hayatını planlamasına yardımcı olmanız gerekmekte. Akademik başarı için çalışmaya ayrılan zaman, sağlıklı yetişmek ve sağlıklı olabilmek için spora ayrılan zaman (küçük yaşlardan itibaren çocuğunuzun sevdiği ve yeteneği olan bir spor dalına yönlendirmeniz uygun olacaktır) tüm aile ile birlikte geçirilen kaliteli zaman, gerçek yaşamdaki arkadaşlar ile paylaşılan (okul dışında) zaman ve bir sanat dalı (enstrüman çalma, tiyatro, resim, vb.) ile ilgilenecekleri zaman… Sınırları erken yaşta koymaya başladığınızda ileride önünüze çıkacak problemler ve bağımlılık sorunları (sadece bilgisayar oyunları değil, diğer zararlı maddeler ile de ilgili) önlenmiş olacaktır.
Suistimal
Çevrimiçi oyun oynayan çocuklar bazen diğer oyunculara karşı kötü sözler ve davranışlarda bulunabilirler. Oyun içinde sohbet olanağı olduğu zaman kötü ve küfürlü sözler kullanabilirler. Her zaman kazanmak veya bir ileri düzeye geçebilmek için oyun hilelerini paylaşmazlar. Bu tür davranışlarda bulunan, sizin çocuğunuz da olabilir, bir başka çocuk da. Çocuklarınıza, sanal bir ortamda da kendilerine nasıl davranılmasını istiyorlarsa başkalarına da o şeklide davranmaları gerektiğini hatırlatın.
Riskli Davranışlar
Bazı çocuklar/gençler oyunlarda ilerleyebilmek (daha fazla puan, daha ileri bir düzeye geçebilmek vb. gibi) için riskli davranışlarda bulunabilirler. Çocuklara karşı cinsel ilgi duyan kötü niyetli kişiler, bu niyetlerini geçekleştirmek için oyunları bir araç olarak kullanabilirler. Çeşitli ödüller (puan, oyun şifrelerini/hilelerini vermek, düzey atlamalarını sağlamak vb.) karşılığında cinsel içerikli sohbet veya bilgisayar kamerası (webcam) karşısında uygunsuz davranışlarda (soyunmaları istemek, vb.gibi) bulunmalarını isteyebilirler. Bilgisayar kamerası aracılığı ile elde ettikleri görüntüleri kaydederek kendileri kullanabilecekleri gibi, başkalarında da dağıtabilirler. Çocuklarınıza her zaman çevrimiçi davranışlarının gerçek hayatta olumsuz sonuçlarının olabileceğini hatırlatın. Onlara bu şekilde yaklaşan kişiler olduğunda hemen büyüklerini haberdar etmeleri gerektiğini öğretin.
Riskleri nasıl azaltabilirsiniz?
- Bilgisayarı evinizdeki ortak bir alanda bulundurun. Böylelikle hem hangi oyunları oynadıkları hakkında fikir sahibi olursunuz hem de siz yattıktan sonra kendi odalarındaki gibi özel bir ortama sahip olmamış olurlar. Ayrıca, siz yattıktan sonra bilgisayar başında kalmaları zorlaşır.
- Çocuklarınıza oyun oynarken nasıl davranmaları gerektiğini öğretin. Başkalarına saygılı davranmaları gerektiğini, tanımadıkları kişilerin uygunsuz isteklerini ödüller/oyun hileleri elde etmek için kabul etmemeleri gerektiğini hatırlatın.
- Son olarak da, bu oyunların bir “OYUN” olduğunu ve gerçek hayatın dışarıda onları tüm güzel renkleri ile beklediğini unutmamalarını sağlayın.